به نقل از «تسنیم»

معجزه آبخیزداری |فرونشست زمین؛ فاجعه خاموش قرن

تاریخ انتشار: ۷ تیر ۱۴۰۰ | کد خبر: ۳۲۳۸۰۰۵۰

فرونشست زمین به عنوان فاجعه خاموش قرن از بلایا و مخاطرات طبیعی در ایران است که در این گزارش به مهمترین راهکارهای مقابله با آن می پردازیم. - اخبار اقتصادی -

به گزارش خبرگزاری تسنیم «پرونده معجزه آبخیزداری»؛ یکی از مخاطرات طبیعی در دنیا و ایران، پدیده فرونشست زمین است که از آن به مرگ نهایی زمین و فاجعه خاموش قرن یاد می شود.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

علل اصلی فرونشست تراکم لایه آبدار سفره آب زیرزمینی، زهکشی، فعالیت های زیرزمینی معدنی، تراکم آبی، تراکم طبیعی، تشکیل حفره های زیرزمینی و آب شدن لایه یخ دائمی زیرسطحی می تواند باشد. علت اصلی فرونشست افت سطح آب زیرزمینی، انحلال تشکیلات زیرسطحی و ریزش کارست گزارش شده است.

** فرونشست نشست یک چالش جهانی است

فرونشست زمین یک نشست تدریجی سطح زمین یا یک فرو افت ناگهانی است که بر اثر حرکت مواد تشکیل دهنده مواد زیرسطحی صورت می پذیرد. فرونشست زمین یک مشکل جهانی است، فقط در ایالات متحده بیش از 17000 مایل مربع در 45 ایالت به طور مستقیم تحت تأثیر فرونشست قرار گرفته است. بر اساس اطلاعات کارگروه فرونشست در سازمان یونسکو، قدیمی ترین فرونشست شناخته شده در ایالت آلابامای ایالات متحده در سال 1900 میلادی به وقوع پیوسته است. همچنین در شهر ونیز ایتالیا طی سال های 1930 تا 1973 نشست حدود 15 سانتیمتر، در دشت ساحلی تسالونیکی واقع در شمال یونان نشست حدود 10 سانتیمتر در سال و در مناطقی از کالیفرنیا نشست حدود 8.8 متر اندازه گیری شده است.

** پدیده فرونشست در ایران

اولین دشتی که در آن نشست زمین در اثر افت سطح آب زیرزمینی گزارش شده است، دشت رفسنجان بوده که به ازای هر 10 متر افت سطح آب زیرزمینی حدود 41 سانتیمتر نشست سطح زمین گزارش شده است. در سه دهه اخیر برداشت بی رویه از منابع آب زیرزمینی دشت کاشمر باعث افت بیش از 19 متر در سطح آب زیرزمینی شده و هر سال حدود 16 میلیون متر مکعب بر کسری حجم مخزن افزوده می شود. سطح آب زیرزمینی در دشت کاشان نیز دارای روندی کاهنده است؛ به طوری که در 19 سال (1369- 1388) به میزان 10.1 متر افت داشته و میزان افت متوسط سالانه آن 53 سانتیمتر گزارش شده است. همچنین در دشت فامنین و کبودرآهنگ در دوره 10 ساله از سال 1991 تا 2001  سطح آب‌های زیرزمینی 50 متر افت کرده و میانگین فرونشست زمین طی 8 سال یعنی بین سال‌های 1991 تا 1999 حدود 45 سانتیمتر گزارش شده است.

بر اساس گزارش سازمان جنگل ها، مراتع و آبخیزداری کشور، بیلان منفی آب های زیرزمینی کشور باعث فرونشست زمین در حدود یک میلیون هکتار از عرصه های کشور در 230 دشت حاصلخیز کشور شده است.

** استان فارس، رتبه نخست فرونشست زمین

استان فارس رتبه نخست فرونشست زمین را در ایران به خود اختصاص داده است و به گفته کارشناسان، وضعیت زمین بعضی مناطق فارس نظیر دشت مرودشت که میراثی جهانی را در دل خود جای داده، بسیار بغرنج و خطرناک است، زیرا ممکن است هر لحظه زمین دهان باز کند و میراث جهانی این منطقه و تخت جمشید را ببلعد.  اما بر اساس بررسی‌های انجام‌شده طی سالیان اخیر به صورت نقطه‌ای برخی مناطق در این استان فرونشستی حدود 54 سانتی‌متر نیز داشته‌اند و همین مساله باعث شده رکوردی در جهان برای این استان ثبت شود. 

** آبخیزداری و آبخوانداری؛ راه مقابله با فرونشست زمین

به اذعان کارشناسان آبخیزداری و آبخوانداری از مهمترین راهکارهای مقابله با چالش فرونشست زمین است. در این باره ضیاء الدین شعاعی «عضو هیئت علمی پژوهشکده آبخیزداری» معتقد است: «بیش از 80 درصد از فرونشست های شناخته شده در کشور، بهره برداری غیراصولی و غیرمنطقی از منابع طبیعی است. لذا با توجه به علل اصلی بروز این پدیده، در کنار برنامه ریزی جهت حرکت به سوی بهره برداری مجاز از سفره ها متناسب با توان تولید آب، اجرای عملیات آبخیزداری و آبخوانداری برای تغذیه سفره ها به منظور جبران بخشی از بهره برداری های غیرمجاز در دهه های گذشته می تواند بسیار مفید باشد. این برنامه ها باید حوزه ای و بر اساس مطالعه کل حوزه و با استفاده از سیستم های سطوح آبگیر متناسب با وضعیت حوزه در بالادست، بخش میانی و پایین دست با اسفاده از اجرای طرح های آبخوانداری و پخش سیلاب در دشت ها صورت پذیرد.»

به گفته رئیس اسبق پژوهشکده آبخیزداری، تجربه احداث 35 ایستگاه آبخوانداری در نقاط مستعد کشور توسط پژوهشکده آبخیزداری و مقایسه نتایج موفق آن با دشت های فاقد این سیستم حکایت از موفقیت ها و ارجحیت اینگونه طرح ها در مقایسه با طرح های پرهزینه جهت جبران کسری سفره و جلوگیری از وقوع پدیده فرونشست دارد.

همچنین ابوالقاسم حسین پور مدیرکل آبخوانداری و پخش سیلاب سازمان جنگل ها مراتع و آبخیزداری کشور نقش آبخیزداری و آبخوانداری را بیشتر از راهکارهای دیگر دانسته و در این باره معتقد است: «نیاز است کهتمامی اقداماتی که در کنترل و مهار پدیده شوم فرونشست تاثیرگذارند، مورد توجه قرار گیرد. برای مثال مسدود کردن چاه‌هایغیرمجاز، کنترل اضافه برداشت از آبخوان‌ها،نصب کنتورهای هوشمند و تشدید نظارت‌ها ومدیریت مصرف و ارتقای بهره‌وریآب ازجمله این اقدامات است اما در این میان آبخیزداری و به‌ویژه آبخوانداری با رسالت ذاتینفوذ باران و سیلاب به درون زمین، نقش موثری را در مهار روند تشدید فاجعه فرونشست زمین ایفا می‌کند.»

نکته پایانی اینکه اقدامات آبخیزداری و آبخوان‌داری با حفظ و پایداری آب در چرخه طبیعت، کوششی هماهنگ را در جهت کنترل تبعات تخلیه آبخوان‌هاو مهار فرونشست زمین دنبال می‌کنند وبدون تردید آبخیزداری وآبخوان‌داری، بخش مهمی از راهکار حل مسئله فرونشست زمین است وشاید این آخرین فرصت ما برای نجات آبخوان‌ها باشد. امید است که این مهم در  برنامه هفتم توسعه در مهار فاجعه خاموش قرن بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد.

از همین پرونده بیشتر بخوانید:

«معجزه آبخیزداری»|سوء مدیریت آب؛ عامل اصلی وقوع بلایا و مخاطرات طبیعی/ آبخیزداری راه علاج است«معجزه آبخیزداری»|جمع‌آوری و ذخیره‌سازی 40میلیارد مترمکعب آب باران با فناوری نوین آبخوانداری«معجزه آبخیزداری»| احیاء و تعادل بخشی آب های زیرزمینی با تصویب قانون مدیریت جامع حوزه آبخیز«معجزه آبخیزداری»|آبخیزداری؛ راهکار مقابله با خشکسالی/ نقش مجلس شورای اسلامی در مقابله با خشکسالی چیست؟«معجزه آبخیزداری»|علت وقوع همزمان سیل و خشکسالی در یک منطقه چیست؟«معجزه آبخیزداری»| ساخت شهرهای اسفنجی؛ اقدامی نو در جهت مدیریت سیلاب های شهری«معجزه آبخیزداری» |پارک آبخیز؛ پل ارتباطی شهر با طبیعت«معجزه آبخیزداری»|نظر نمایندگان مجلس درباره آبخیزداری/ چرا آبخیزداری راهکار مقابله با سیل و خشکسالی است؟«معجزه آبخیزداری»|آبخیزداری؛ راهبرد قطعی مقابله توأمان با سیل و خشکسالی«معجزه آبخیزداری»|نهی مقام معظم رهبری از غرس درختان مضر/ درختان غیرمثمر چگونه باعث وقوع سیل می شوند؟«معجزه آبخیزداری»|تبدیل تهدید سیل به فرصت آبادانی با استفاده از گوراب‌ها/ در کدام شهر ایران سیل جاری نمی‌شود؟«معجزه آبخیزداری» |حکمرانی مطلوب منابع طبیعی؛ مهمترین دستاورد تصویب قانون مدیریت جامع حوزه آبخیز/ مجلس اقدام کند«معجزه آبخیزداری»|پشتیبانی از تولید و مقابله با سیل با تصویب قانون مدیریت جامع حوزه آبخیز/ مجلس تسریع کند«معجزه آبخیزداری»|تاکید گزارش ملی سیلاب بر نقش موثر آبخیزداری برای مهار و پیشگیری از وقوع سیل«معجزه آبخیزداری»| دیدگاه آیت الله جوادی آملی درباره ذخیره سازی آب در زیرزمین«معجزه آبخیزداری»|ضرورت ذخیره سازی آب باران در زیرزمین/ تجربه منحصربفرد ایرانیان در مقابله با سیل چیست؟

انتهای پیام/

 

منبع: تسنیم

کلیدواژه: سیل ۸ ۴۲ درصد ۳ ۴۶ درصد سیل آبخیزداری و آبخوانداری آبخیزداری و آبخوان فرونشست زمین معجزه آبخیزداری سطح آب زیرزمینی گزارش شده بر اساس

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت www.tasnimnews.com دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «تسنیم» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۲۳۸۰۰۵۰ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

نماهنگ|«تو را است معجزه درکف... عصا بیفکن!»

در آستانه عملیات تنبیهی «وعده صادق» علیه رژیم صهیونیستی، حضرت آیت‌الله خامنه‌ای در یکی از جلسات مرتبط، یک بیت شعر از غزلی که چندسال پیش با تلمیح از آیات قرآن مجید درباره رویارویی حضرت موسی علیه‌السلام با فرعون و ساحرانِ فرعونی سروده بودند.

     

به اشتراک بگذارید: https://tn.ai/3077459 درباره ما ارتباط با ما آرشیو اخبار ؛ جدیدترین اخبار لحظه به لحظه امروز پیوندها بازار پربیننده‌ترین اخبار قیمت ارز و طلا لیگ ایران و جهان ما را دنبال کنید: RSS تلگرام اینستاگرام توییتر   آپارات   سروش   آی‌گپ   گپ   بله   روبیکا   ایتا
All Content by Tasnim News Agency is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License.